Historia katedry
Obecna Katedra Historii Sztuki Nowoczesnej i Pozaeuropejskiej (do 30 września 2019 Zakład Historii Sztuki Nowoczesnej) powstała 15 stycznia 1998 roku w związku z podziałem Zakładu Historii Sztuki na Zakład Historii Sztuki Średniowiecznej i Nowożytnej oraz Zakład Historii Sztuki Nowoczesnej.
Wydział Sztuk Pięknych UMK nawiązuje do tradycji założonej w 1797 roku przez prof. Franciszka Smuglewicza na Uniwersytecie Wileńskim pierwszej polskiej Katedry Rysunku i Malarstwa, przekształconej na Oddział Sztuk Pięknych na Wydziale Literatury i Sztuk Pięknych (zlikwidowanym po upadku powstania listopadowego w 1832).
Wykłady z historii sztuki jako pierwszy na europejskich uniwersytetach prowadził od 1810 do 1818 roku Józef (Joseph) Saunders - profesor rytownictwa i "literatury sztuk pięknych". Pierwszy wykład "O wpływie i użytku sztuk naśladowczych" odbył się 15 września 1810 roku (opublikowano go w "Pamiętniku Magnetycznym Wileńskim" w 1816).
W wileńskiej Szkole Rysunkowej (działającej od 1866 do 1915) historii sztuki uczył od 1899 roku malarz Iwan Rybakow.
Na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie (1919-1939) wykłady z estetyki prowadził w latach 1919-1921 prof. Władysław Tatarkiewicz. Katedrę Historii Sztuki założono w 1922 roku. Kierowali nią z-ca prof. Jerzy Remer, prof. Tadeusz Szydłowski i prof. Marian Morelowski, wśród wykładowców znalazł się dr Stanisław Lorentz.
Po 1945 roku na Wydziale Sztuk Pięknych UMK powstała Katedra Zabytkoznawstwa i Konserwatorstwa, kierowana przez prof. Remera, w 1946 roku na Wydziale Humanistycznym założono Katedrę Historii Sztuki. W 1952 roku z połączenia katedr powstało Studium Konserwatorstwa i Muzealnictwa z Zakładem Historii Sztuki. W 1969 roku Studium przemianowano na Instytut Zabytkoznawstwa i Konserwatorstwa.
Wykładami i badaniami nad sztuką nowoczesną zajmowali się prof. Jadwiga Puciata-Pawłowska (kier. ZHS w latach 1969-1973), prof. Zygmunt Kruszelnicki i prof. Józef Poklewski.
W 2000 roku Zakład Historii Sztuki Nowoczesnej przejął od Zakładu Pedagogiki Artystycznej (założonego w 1952) seminarium magisterskie w zakresie części pisemnej (tzw. teoretycznej) na kierunkach artystycznych. Seminaria te wcześniej prowadzili: st. wykł. Janusz Bogucki i dr Bogusław Mansfeld.
W 1998 roku Zakład Historii Sztuki Nowoczesnej zorganizował seminarium doktorskie. Na założonym w 20 czerwca 2002 roku Studium Doktoranckim w zakresie nauk o sztuce kształcą się i przygotowują prace doktorskie doktorancie związani merytorycznie z Zakładem.
W 2012 roku w ramach Zakładu utworzony został nowy kierunek studiów - Krytyka artystyczna. Oferuje on trzyletnie studia licencjackie oraz kontynuację na studiach drugiego stopnia na kierunku Ochrona Dóbr Kultury w ramach ścieżki specjalnościowej Krytyka artystyczna. Krytyka artystyczna wprowadza do programu studiów, prócz historii sztuki polskiej i powszechnej, krytyczno-artystyczne koncepcje interpretacji sztuki, kultury artystycznej oraz myśli o sztuce, ujęte z globalnej perspektywy.
1 października 2019 roku w związku ze zmianami administracyjnymi na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w miejsce Zakładu Historii Sztuki Nowoczesnej powstała Katedra Historii Sztuki Nowoczesnej i Pozaeuropejskiej.